هوش تجاری چیست؟

قبل از این که در خصوص کارشناس استقرار هوش تجاری یا کارشناس استقرار BI بدانید؛ بهتر از باری دیگر در مورد چیستی هوش تجاری با هم مروری داشته باشیم. هوش تجاری یا هوشمندی کسب و کار (Business Intelligence) مجموعه‌ای از نظرات، روش‌ها، فرایندها، معماری‌ها و فناوری‌هایی است که برای تبدیل داده خام به اطلاعات مفید و معنادار استفاده می‌شود. اطلاعات کسب‌وکار مقادیر بزرگی از اطلاعات را برای شناسایی و توسعه فرصت‌های جدید بکار می‌گیرد. بهره بردن از فرصت‌های جدید و اعمال یک استراتژی اثربخش می‌تواند مزیت بازار رقابتی و پایداری بلندمدت به ارمغان بیاورد. فناوری‌های مبتنی بر هوش تجاری می‌توانند مقادیر زیادی از داده‌های ساختار یافته و بدون ساختار را برای کمک به شناسایی، توسعه یا ایجاد فرصت‌های استراتژیک جدید تجاری، مدیریت کنند. در واقع هدف فناوری‌های هوشمندسازی تجاری این است که پردازش و تفسیر آسان از داده‌های بزرگ را امکان‌پذیر کنند. شناسایی فرصت‌های جدید و اجرای یک استراتژی مؤثر بر مبنای یک بینش تجاری قوی، می‌تواند یک مزیت رقابتی در بازار را به صورت بلندمدت در اختیار کسب و کارها قرار دهد.

کارشناس استقرار هوش تجاری کیست؟

کارشناس استقرار هوش تجاری

کارشناس استقرار و پشتیبانی فردی است که سامانه هوش تجاری را در سایت مشتری بر مبنای ملاحظات و نیازهای مشتری مستقر می‌کند. این فرد برای این‌کار باید فرایند تهیه طرح استقرار سیستم، طرح متناسب‌سازی سیستم و اجرای آن، توافق با مشتری روی شاخص‌های قابل ارائه از سیستم، ایجاد شاخص‌های مورد نیاز مشتری با استفاده از سیستم داشبورد مدیریتی و در نهایت آموزش مشتری و ارائه سیستم به افراد مربوطه را مدیریت کند. در این شغل کارشناسا استقرار هوش تجاری باید فرایند نصب، راه‌اندازی و عملیاتی کردن محصول را اجرا کنید. از واحدهای داخلی سازمان در انجام فرایندهای نصب، راه‌اندازی و عملیاتی کردن محصول پشتیبانی کنید. محصول را آزمایش کنید. ارتباط قوی با واحد مدیریت محصول و تولید هوشمندی تجاری داشته باشد و برای انجام پروژه‌ها و پشتیبانی‌های خاص آمادگی داشته باشد. کارشناس استقرار هوش تجاری یا کارشناس استقرار BI همانطور که گفتیم شغلی حائز اهمیت دارد.

یک کارشناس هوش تجاری چه وظایف و مسئولیت‌هایی دارد؟

در این بخش قصد داریم وظایف و مسئولیت‌های یک کارشناس استقرار BI را با هم مرور کنیم تا بیشتر با این شغل آشنا شوید. تسلط بر مفاهیم بانک اطلاعاتی SQL Server و قابلیت نوشتن پرس‌و جوهای پیچیده در این محیط، آشنایی با ابزارهای BI مایکروسافت مانند Power BI، تسلط بر Microsoft SSAS ، آشنایی با سیستم‌های کنترل مدیریتی و مفهوم شاخص‌ها و سنجه‌های عملکردی و نقش آن‌ها در بهبود عملکرد سازمانی از وظایف اصلی یک کارشناس هوش تجاری و استقرار هوش تجاری است.  علاوه بر این، یک کارشناس هوش تجاری باید در ارتباط با حل مسئله و تصمیم‌گیری، مشتری‌مداری، کار تیمی و مسئولیت‌پذیری صلاحیت خود را به یک سازمان نشان دهد. از دیگر وظایف این فرد باید به ارزیابی مستمر مناب سازمانی با هدف حصول اطمینان از حرکت درست سازمان در ارتباط با خط‌مشی‌های تعیین شده، به‌روزرسانی مستمر بانک‌های اطلاعاتی و هوش تجاری، تجزیه و تحلیل عملکرد رقبا و استفاده از هوش تجاری آن‌ها و به‌اشتراک‌گذاری یافته‌های خود با مدیران ارشد اشاره کرد. امیدواریم با وظایف کارشناس استقرار هوش تجاری آشنا شده باشید.

یک کارشناس استقرار هوش تجاری به چه مهارت‌هایی نیاز دارد؟

به‌طور معمول شرکت‌ها انتظار دارند یک کارشناس استقرار هوش تجاری فارغ‌التحصیل مهندسی صنایع، آمار، مدیریت بازرگانی، MBA، مهندسی کامپیوتر (نرم‌افزار، سخت‌افزار) یا فناوری اطلاعات باشند. علاوه بر این شرکت‌ها انتظار دارند که این افراد 2 تا 5 سال در زمینه هوشمندی تجاری BI سابق کار مفید داشته باشد.  از مهارت‌های تخصصی که یک کارشناس استقرار هوش تجاری باید داشته باشد باید به موارد زیر اشاره کرد:

  • آشنایی با مفاهیم مدیریت سیستم‌های اطلاعاتی و فناوری اطلاعات نظیر DBMS, MIS, EIS, DSS, BI, CSM.
  • تسلط بر نرم‌افزارهای مدیریت بانک‌های اطلاعاتی نظیر اس‌کیو‌ال.
  • آشنایی با مفاهیم برنامه‌نویسی و تسلط بر یک زبان برنامه‌نویسی (ترجیحا پایتون).
  • آشنایی با اصول تجزیه و تحلیل سامانه‌ها.
  • آشنایی با مفاهیم کنترل عملکرد مانند BSC, EFQM
  • آشنایی با مفاهیم حسابداری، مدیریت مالی و مدیریت انبار.

علاوه بر این لازم است این افراد در ارتباط با کار تیمی، استفاده‌ روان از متون انگلیسی تخصصی مرتبط، توانایی کار در شرایط سنگین و تمایل به یادگیری مهارت‌های لازم را داشته باشند.

کارشناس استقرار هوش تجاری

یکی از مهم‌ترین مهارت‌هایی که یک کارشناس استقرار هوش تجاری و کارشناس هوش تجاری باید داشته باشند توانایی حل مسئله است. کارشناسان هوش تجاری در تعیین مخاطرات بالقوه سازمان و پیدا کردن راه‌حل‌های ممکن مهارت زیادی دارند. مدیران از این افراد انتظار دارند برنامه‌هایی را با جزییات مشخص برای بهبود فرآیندها یا کاهش مخاطرات ارائه کنند.

دومین مهارت مهمی که باید به آن دقت کنید برنامه‌نویسی است. یک کارشناس هوش تجاری به منظور بازبینی و ارزش‌گذاری بانک‌های اطلاعات و مخازن داده یک سازمان باید در زمینه برنامه‌نویسی صاحب تخصص باشد تا بتواند گردش کارها را به شکل خودکار مدیریت کند. بر همین أساس ضروری است در ارتباط با پایتون یا آر مهارت‌های لازم را کسب کنید. نیازی به گفتن نیست که یادگیری SQL از ضروریات این حوزه است.

ضرورت‌های استقرار هوش تجاری در سازمان‌ها

ضرورت استقرار هوش تجاری در سازمان‌ها در عصر دانایی و در جامعه اطلاعاتی از ابعاد مختلف قابل بررسی است، از دیدگاه مدیریت ارشد استفاده از ابزارهای هوش تجاری برای تحلیل وضعیت جاری سازمان، تعیین اهداف کوتاه مدت، بلند مدت و کنترل شاخص‌های عملکرد ضروری به نظر می‌رسد، از دیدگاه مدیریت اجرایی برای اتخاذ تصمیمات در فضاهای عدم اطمینان و ابهام و پیش بینی و تخمین نتایج اتخاذ تصمیمات، از دیدگاه مدیریت مالی برای رصد کردن و کنترل گزارش‌های مالی و شاخص‌های عملکردی، از دیدگاه مدیریت زنجیره تامین برای کنترل و بهبود روابط با تامین کنندگان و شرکاء سازمان، از دیدگاه مدیریت ارتباط با مشتریان برای شناسایی، دسته بندی، سیاستگذاری و بهبود ارتباط با مشتریان سازمان و …

با توجه به تحقیقات انجام شده، ضرورت‌های استفاده از هوش تجاری در سازمان‌ها را می‌توان بصورت زیر دسته‌بندی کرد:

1. مهمترین نیاز یک مدیر، داشتن اطلاعات دقیق برای اتخاذ تصمیم درست است عوامل زیر در تصمیم‌گیری استراتژیک یک سازمان مؤثر می‌باشند:

دسترسی، جمع آوری و پالایش داده‌ها و اطلاعات مورد نیاز.

پردازش، تحلیل و نتیجه‌گیری بر اساس دانش.

اعمال نتیجه و نظارت بر پیامدهای اجرای آن.

سازمان‌هایی با مدیریت قدیمی که از هوش سازمانی استفاده نمی‌کنند در تصمیم گیری‌ها معمولاً با مشکلات مختلفی روبرو هستند از جمله داشتن داده‌های حجیم، پیچیدگی تحصیل آن‌ها و عدم توانایی پیگیری فرآیندها و نتایج تصمیمات گرفته شده و لذا تصمیمات اشتباه در این سازمان‌ها نتایج خود را به طور روشن نشان نمی‌دهد و یا دیرهنگام نشان می‌دهد این سازمان‌ها نگاهی جامع از وضعیت جاری و آینده خود ندارند.

2. ضرورت دیگر استفاده از هوش سازمانی، نیاز به مدیریت دانش در سازمان‌ها است. سازمان‌ها نیاز به مدیریت هوشمند اسناد و مدارک خود دارند. همچنین داده‌های مؤسسات تحقیقاتی که به منزله دارایی اصلی آن سازمان‌ها می‌باشند نیاز به مدیریت دارد. هوش سازمانی باعث مدیریت بهتر این داده‌ها می‌شود. از آنجا که سازمان‌ها نیاز دارند خودشان را با دانش روز تطبیق داده و همواره بروز باشند و خود را بر اساس شرایط مخاطبین و بازار و شرایط جدید خارج از سازمان هماهنگ سازند بحث آموزش مستمر کارکنان و حافظه سازمانی در نگهداری و استفاده از آموزش‌های سازمانی بسیار پر اهمیت است و هوش سازمانی به عنوان یک ضرورت در اینجا مطرح می‌شود و باعث افزایش بهره‌وری آموزشی و حفظ دانش سازمان می شود.

امیدواریم از این مقاله در خصوص معرفی کارشناس استقرار BI استفاده کرده باشید.